Większość kobiet po porodzie przeznacza kolejny rok na opiekę nad dzieckiem. Po roku jednak płatny urlop dla młodych rodziców kończy się. Co dalej? Sprawa jest prosta, gdy mamy na miejscu niepracującą i chętną do opieki nad wnuczętami babcię czy dziadka lub gdy tryb pracy rodziców pozwala na zmienianie się przy opiece nad dzieckiem. Niewiele osób może sobie jednak pozwolić na taki luksus. Co, jeśli go nie mamy? Rozwiązaniem są żłobki lub zaufana opiekunka.
Większość kobiet po porodzie przeznacza kolejny rok na opiekę nad dzieckiem. Po roku jednak płatny urlop dla młodych rodziców kończy się. Co dalej? Sprawa jest prosta, gdy mamy na miejscu niepracującą i chętną do opieki nad wnuczętami babcię czy dziadka lub gdy tryb pracy rodziców pozwala na zmienianie się przy opiece nad dzieckiem. Niewiele osób może sobie jednak pozwolić na taki luksus. Co, jeśli go nie mamy? Rozwiązaniem są żłobki lub zaufana opiekunka.
Kobiety w Polsce mają zagwarantowane prawo do urlopu macierzyńskiego, który trwa 20 tygodni, a jego część można przekazać ojcu dziecka. Po ukończeniu urlopu macierzyńskiego młoda mama może wrócić do pracy lub skorzystać z urlopu rodzicielskiego, który trwa kolejne 32 tygodnie – lub krócej, jeśli oboje rodziców korzysta z niego jednocześnie. Z urlopu tego może bowiem korzystać oboje rodziców – jednocześnie lub jedno po drugim. Urlop można też dzielić na części możliwe do wykorzystania do ukończenia przez dziecko 6 lat, można go łączyć z pracą w niepełnym wymiarze czasu lub zrezygnować z tej części urlopu. Część osób decyduje się na to rozwiązanie, gdyż druga część urlopu jest płatna nie w pełni, a jedynie w 60%. Jeśli kobieta decyduje się jednak na jego wykorzystanie, łącznie ma do dyspozycji rok urlopu. Po tym czasie musi albo wrócić do pracy, albo skorzystać z urlopu wychowawczego, który jest bezpłatny i trwa maksymalnie 3 lata. Opcję tę wykorzystują często kobiety w sytuacji, kiedy opłacenie opieki nad dzieckiem w żłobku czy przez nianię równoważyłoby się z kwotą, którą zarobiłyby w pracy. Ciekawą opcją jest też powrót do pracy w niepełnym wymiarze czasu, maksymalnie na pół etatu, po 20 tygodniach urlopu macierzyńskiego. Dzięki temu nasz urlop rodzicielski może wydłużyć się nawet do 64 tygodni. Jest to dobry kompromis między powrotem do pracy a opieką nad dzieckiem w domu. Opłata za żłobek, klubik dziecięcy czy opiekunkę na kilka godzin nie uderzy w kieszeń tak mocno – a jeszcze lepiej, gdy w tym czasie uda się zaangażować do opieki tatę dziecka lub kogoś z rodziny bądź znajomych.
Co wybrać – niania, żłobek czy klub dziecięcy?
Zatrudnienie kompetentnej opiekunki dla dziecka to niemały kłopot, a w wielu przypadkach – zbyt duży wydatek dla młodych rodziców – szczególnie w dużych miastach, takich jak Warszawa czy Kraków, gdzie zarobki niań dochodzą nawet do 4000 złotych. Możemy oczywiście starać się o różnego rodzaju dofinansowania, jednak wiele rodziców wybiera dużo tańszą opcję – żłobek. Placówka charakteryzuje się tym, że nasze dziecko nie otrzyma pełnej uwagi jednej osoby, a znajdzie się w grupie dzieci, którymi zajmuje się opiekunka. Plusem takiego rozwiązania jest to, że nie musimy się martwić o wyżywienie dziecka, personel jest wykształcony w kierunku opieki nad dziećmi, a dodatkowo wprowadzamy element socjalizacji, nauki samodzielności oraz aktywności czy zabawy, których dziecko nie doświadczyłoby w domu. Podobnie sprawa ma się z klubikami dziecięcymi, które jednak nie wymagają deklaracji codziennego przyprowadzania dziecka i stałego czesnego – nasza pociecha może socjalizować się kilka godzin dziennie czy jedynie kilka razy w tygodniu, na przykład wtedy, gdy oboje rodziców jest w pracy. Minusem takiego rozwiązania jest brak pełnego wyżywienia czy drzemki dzieci w ciągu dnia. Ważną informacją jest również to, że kluby dziecięce przyjmują tylko dzieci, które ukończyły pierwszy rok życia.
Jak wybrać żłobek?
Jeśli już zdecydowaliśmy się na posłanie dziecka do żłobka, warto zacząć od znalezienia listy tego typu placówek funkcjonujących w naszym mieście czy najbliższej okolicy. Taki spis istnieje w każdej gminie, a także można go znaleźć na stronie Ministerstwa Rodziny.
W dalszej kolejności powinniśmy sprawdzić, czy wybrane przez nas żłobki prowadzą aktualnie rekrutację oraz jakie są kryteria przyjęcia dziecka do placówki. Niektóre żłobki przyjmują dzieci od 20 tygodnia życia, inne – dopiero po ukończeniu roku. Wiąże się to z tym, że ustawowo jedna opiekunka może zajmować się grupą maksymalnie ośmiu dzieci, jednak jeśli w grupie jest dziecko młodsze niż rok – nie może ona być bardziej liczna niż pięcioro dzieci.
Ważne jest też sprawdzenie, czy warunki w żłobku nam odpowiadają. Dobrze jest umówić się na wizytę w danej placówce, by obejrzeć ją i porozmawiać z personelem. Niektóre żłobki zapewniają dzieciom dodatkowe zajęcia, jak rytmika czy sensoplastyka, oraz zabawy w ogrodzie. Ważna jest także kwestia wyżywienia – czy żłobek posiada własną kuchnię, czy korzysta z cateringu, a może posiada w ofercie dietę eliminacyjną, której potrzebuje nasze dziecko? Bardzo ważne są też godziny otwarcia żłobka i ich dostosowanie do naszego czasu pracy. Istnieją na przykład żłobki dwuzmianowe, które umożliwiają przyprowadzanie dziecka już nawet o godzinie 6 rano lub odbieranie dopiero wieczorem.
Oczywistym kryterium wyboru żłobka jest też opłata. W przypadku żłobków publicznych nie mamy wyboru – wysokość czesnego określana jest przez daną gminę. Przykładowo w Poznaniu opłata miesięczna za żłobki wynosi 578 zł, w Gdańsku – 517 zł, a we Wrocławiu – 2,71 zł za godzinę, czyli maksymalnie 542 zł. Dodatkowo płacić musimy za wyżywienie – opłata waha się między 7 a 10 zł za dzień. Jeśli chodzi o żłobki prywatne, musimy się liczyć z większymi kosztami. W większych miastach miesięczne czesne dochodzi nawet do 1500 zł. Niestety, w przypadku, gdy nasze dziecko nie otrzymało miejsca w żłobku publicznym – pozostaje nam żłobek prywatny lub zatrudnienie niani.
Jak wygląda dzień w żłobku?
W przeciwieństwie do przedszkoli, które podlegają pod system oświaty i są zobligowane do realizacji programu edukacyjnego przez 5 godzin dziennie, żłobki nie posiadają takiego obowiązku. Należą nie pod systemu oświaty, lecz do systemu regulowanego ustawą o opiece nad dziećmi w wieku do lat 3. Żłobki mają więc większą elastyczność w wyborze proponowanych dzieciom aktywności. Przede wszystkim ich celem jest zapewnienie najmłodszym warunków bytowych zbliżonych do tych panujących w ich domach. Rozkład dnia jest z góry ustalony i przedstawiany rodzicom. Godziny posiłków są stałe, tak samo jak czas na czynności pielęgnacyjne czy leżakowanie. Reszta czasu wypełniona jest zabawami indywidualnymi dzieci oraz zajęciami zorganizowanymi, które mają na celu nie tylko zabawę, ale i edukację. Zajęcia muszą wspierać rozwój intelektualny oraz ruchowy podopiecznych. Często proponowane są takie aktywności, jak rytmika, sensoplastyka czy gimnastyka. Dzieci w żłobku są także uczone samodzielności – jedzenia, czynności higienicznych, w wielu placówkach aktywnie wspierane jest odpieluchowywanie. Warto też spojrzeć na profil żłobka, który wybieramy – istnieją np. żłobki dwujęzyczne, gdzie dzieci będą miały kontakt z językiem obcym od młodego wieku, czy żłobki wykorzystujące skandynawski system nauczania, gdzie podopiecznym zapewniany jest intensywny kontakt z naturą.
Wybór odpowiedniego dla naszego dziecka żłobka nie jest prostą sprawą. Warto wziąć pod uwagę nie tylko koszt i lokalizację przedszkola, ale też kwalifikacje opiekunów, zapewniane dziecku aktywności czy profil żłobka. Ważne, by wybór był dobrze przemyślany – w końcu nie chodzi jedynie o opiekę nad dzieckiem w czasie naszej pracy, ale też wspieranie jego rozwoju.
